เทศกาลชักพระ 2025

เทศกาลชักพระในประเทศไทย: ประเพณีที่มีชีวิตชีวาเฉลิมฉลองการกลับมายังโลกของพระพุทธเจ้า

เทศกาลชักพระเป็นการเฉลิมฉลองที่มีชีวิตชีวาและมีความสำคัญในภาคใต้ของประเทศไทย โดยเฉพาะในจังหวัดสุราษฎร์ธานี "ชักพระ" หมายถึง "การลากพระ" ซึ่งเป็นการแสดงความเคารพต่อการกลับมาของพระพุทธเจ้าในโลกหลังจากที่ท่านได้ขึ้นไปเทศนาโปรดพระมารดาในสวรรค์เป็นเวลา 3 เดือน เมื่อพระพุทธเจ้ากลับลงมา เหล่าผู้ศรัทธาต่างมารวมตัวกันเพื่อชักพระและเฉลิมฉลองพระธรรมคำสอนของท่าน ประเพณีนี้ได้พัฒนากลายเป็นเทศกาลที่สวยงามเต็มไปด้วยสีสัน ความภูมิใจในวัฒนธรรม และความศรัทธาทางศาสนา ดึงดูดทั้งคนในท้องถิ่นและนักท่องเที่ยว

สถานที่และเวลาจัดเทศกาล

เทศกาลชักพระมักจัดขึ้นในเดือนตุลาคมหลังจากสิ้นสุดพรรษา ตรงกับวันเพ็ญเดือน 11 ตามปฏิทินจันทรคติ งานเฉลิมฉลองอย่างใหญ่โตจะจัดขึ้นในจังหวัดสุราษฎร์ธานี แต่ยังมีการเฉลิมฉลองในขนาดย่อมลงตามจังหวัดต่างๆ ในภาคใต้ของประเทศไทย วันที่จัดงานจะแตกต่างกันไปในแต่ละปีตามปฏิทินจันทรคติ แต่โดยทั่วไปแล้วจะอยู่ในช่วงต้นถึงกลางเดือนตุลาคม

ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจเกี่ยวกับเทศกาลชักพระ

 1. ไฮไลท์คือขบวนแห่เรือและขบวนแห่ทางบก

หนึ่งในไฮไลท์ของเทศกาลนี้คือขบวนแห่เรือที่งดงาม เรือตกแต่งอย่างสวยงามซึ่งมักมีลักษณะเหมือนสัตว์ในตำนาน ลอยลงตามแม่น้ำ โดยแต่ละลำมีพระพุทธรูปและสิ่งของสัญลักษณ์ การแห่เรือเหล่านี้แสดงถึงการเดินทางกลับสู่โลกของพระพุทธเจ้า โดยผู้เข้าร่วมจะถวายสิ่งของและสวดมนต์เพื่อแสดงความเคารพ นอกจากทางน้ำแล้วยังมีขบวนแห่ทางบกซึ่งมีรถแห่ขนาดใหญ่ที่ตกแต่งด้วยสีสันสวยงาม

2. ชักพระ หมายถึง "การลากพระ"

ชื่อเทศกาล ชักพระ หมายถึง "การลากพระ" ชาวบ้านจะมารวมตัวกันเพื่อช่วยกันชักเรือหรือรถแห่ที่ตกแต่งด้วยเชือก ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความสามัคคีในหมู่ประชาชนที่มีความศรัทธาต่อพระพุทธเจ้า เป็นกิจกรรมที่สะท้อนถึงความสามัคคี ประเพณี และความศรัทธา

3. เรือเป็นงานศิลปะที่งดงาม

เรือและรถแห่ตกแต่งอย่างประณีตโดยชุมชนท้องถิ่นที่ใส่ใจในรายละเอียดในการออกแบบ โดยใช้ดอกไม้ ใบกล้วย เทียน และแม้แต่ไฟ LED ในการตกแต่ง เรือแต่ละลำเป็นตัวแทนของหมู่บ้านหรือชุมชน และมักจะมีการประกวดเพื่อดูว่าเรือของใครสวยที่สุด

4. ประกอบด้วยดนตรีและการเต้นรำแบบดั้งเดิม

ขบวนแห่เรือและรถแห่มีการแสดงดนตรีและการเต้นรำแบบไทยดั้งเดิม นักดนตรีจะเล่นกลอง ฆ้อง และฉาบ ในขณะที่นักเต้นที่สวมชุดประจำชาติจะเต้นอย่างอ่อนช้อย การแสดงเหล่านี้เพิ่มบรรยากาศและความสนุกสนานให้กับงาน

5. ไม่ใช่แค่เพื่อประสาทสัมผัสเท่านั้น แต่เพื่อจิตวิญญาณด้วย

ชักพระเป็นทั้งเทศกาลทางศาสนาและวัฒนธรรม ผู้เข้าร่วมงานจะถวายสิ่งของ ทำบุญ และสวดมนต์ในช่วงเทศกาลเพื่อขอพรสำหรับปีที่กำลังจะมาถึง สำหรับหลายๆ คน นี่เป็นโอกาสในการสะท้อนคำสอนของพระพุทธเจ้าและเน้นการทำบุญ เมตตา และการเติบโตทางจิตวิญญาณ

6. กีฬาทางน้ำเพิ่มความสนุกสมัยใหม่

นอกจากกิจกรรมดั้งเดิมแล้ว การแข่งขันกีฬาทางน้ำแบบใหม่ เช่น การแข่งเรือแคนูและการแข่งขันลากเรือ ก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของการเฉลิมฉลอง กิจกรรมเหล่านี้เพิ่มบรรยากาศที่สนุกสนานและกระตุ้นพลังดึงดูดผู้เข้าร่วมที่อายุน้อยกว่า และเพิ่มความมีชีวิตชีวาให้กับเทศกาล

7. ร้านอาหารและตลาดเพิ่มรสชาติให้กับงานเฉลิมฉลอง

มีร้านอาหารตั้งเรียงรายในบริเวณเทศกาล ซึ่งมีอาหารไทยริมทาง ขนม และของหวานต่างๆ ให้เลือกชิม ตั้งแต่อาหารไทยดั้งเดิมไปจนถึงอาหารท้องถิ่นในภาคใต้ เทศกาลนี้เป็นโอกาสที่ดีสำหรับผู้รักอาหารในการลิ้มรสชาติของอาหารไทย

ประเพณีสำคัญบางอย่างในช่วงเทศกาลชักพระ

การถวายสิ่งของแด่พระพุทธเจ้า: ชาวพุทธจำนวนมากที่เข้าร่วมเทศกาลจะนำสิ่งของเล็กๆ น้อยๆ เช่น ดอกไม้และธูปมาวางบนขบวนเรือหรือที่วัดในท้องถิ่น เพื่อเป็นการเคารพบูชาพระพุทธเจ้าและเสริมสร้างความศรัทธา

การปิดทองพระพุทธรูป: เป็นเรื่องปกติที่ผู้ศรัทธาจะปิดทองบนพระพุทธรูป ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการฟื้นฟูความศรัทธาและการอุทิศตนต่อคำสอนของพระพุทธเจ้า ธรรมเนียมนี้พบเห็นได้ในเทศกาลทางศาสนาหลายๆ แห่งในประเทศไทย รวมถึงเทศกาลชักพระด้วย

การปล่อยปลาเพื่อทำบุญ: บางคนที่มาร่วมงานจะปล่อยปลา หรือเต่า ลงแม่น้ำ ซึ่งเป็นกิจกรรมการทำบุญแบบไทยที่สื่อถึงการให้เสรีภาพและความเมตตา